Bà Bùi
Thiện Hường, vợ ông Đỗ Văn Điền - người bị giết khi vượt ngục tù Cộng Sản.
(Hình: Linh Nguyễn/Người Việt)
WESTMINSTER,
California (NV) – Sau 40 năm lặn lội tìm chồng ở Việt Nam từ năm 1977, một phụ nữ gặp được
người bạn tù của chồng tại Mỹ, xác nhận đã chôn xác chồng bà, sau khi ông bị
bắn chết trên đường vượt ngục tù Cộng Sản.
Người phụ
nữ tìm chồng là bà Bùi Thiện Hường, sinh quán miền Nam Việt Nam. Ông Đỗ Văn
Điền, chồng bà, là sĩ quan xuất thân khóa 25 Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam,
năm nay nếu còn sống, cũng đã ngoài 70 tuổi.
Cuối Tháng
Tám vừa qua, bà Hường từ Việt Nam sang Mỹ, đến thành phố Westminster,
California, để gặp những người bạn tù của chồng.
Bà được
ông Huỳnh Công Kỉnh, người bạn cùng khóa và cũng là bạn tù của ông Điền, giới
thiệu gặp ông Nguyễn Xuân Trường, người biết chuyện và có thể xác định chồng bà
còn sống hay đã chết.
Theo lời
ông Kỉnh, sau khi ra trường năm 1972, sáu người khóa 25 Võ Bị cùng 26 sĩ quan
khác được chọn du học Hoa Kỳ năm 1973 để về làm giáo sư dạy tại trường Võ Bị Đà
Lạt.
Tại tư gia
của ông Trường chiều hôm ấy, ngoài ông Kỉnh còn có thêm ông Huỳnh Văn Đức, cũng
là người bạn đồng khóa 25.
Ông Trường
cùng vợ làm cơm đãi khách, và chậm rãi kể đầu đuôi câu chuyện.
Chân dung
ông Đỗ Văn Điền ngày tốt nghiệp thiếu úy Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam. (Hình:
Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam)
Ông nhấm
một chút rượu rồi bắt đầu: “Tôi và Điền là bạn học Trung Học Chu Văn An. Chúng
tôi gặp lại nhau khi đợi ở Bộ Tổng Tham Mưu để du học Mỹ. Khi ấy tôi cấp đại úy
và hai người bạn đồng nhiệm tại Bộ Tổng Tham Mưu cùng 26 sĩ quan khác cũng
chuẩn bị học sinh ngữ để du học.”
“Không ngờ
ba tháng sau, Mỹ hủy bỏ chương trình. Điền và Kỉnh về binh chủng Biệt Động
Quân. Chúng tôi mất liên lạc sau ngày 30 Tháng Tư, 1975. Nhưng tôi gặp lại Điền
trong trại tù Long Giao. Sau tôi được chuyển về Kà Tum, trại L6T6 Đồng Ban,
cách biên giới Miên khoảng hai cây số, và lại bặt tin Điền từ ngày ấy,” ông
Trường kể.
Ông cho
biết sau đó biết được ông Kỉnh cũng ở cùng trại: “Ông Kỉnh lo việc hớt tóc, còn
tôi là ‘anh nuôi,’ lo việc bếp núc nấu cơm. Những người tù khác thì mỗi sáng đi
làm rừng.” Ông kể một
hôm ông thấy ba người đi làm rừng, một người trông giống Điền, ông liền gọi
tên.
“Đừng gọi
tên tao!” người đàn ông đáp.
Sau đó,
một trong hai người đi cùng ông Điền chạy lại nói nhỏ với ông Trường: “Niên
trưởng (họ tưởng ông Trường cũng là Võ Bị nên xưng hô như thế), tụi tôi là khóa
28, đàn em ông Điền. Ông ấy nói tôi tới xin niên trưởng một ít cơm cháy. Chúng
tôi dự tính vượt ngục.”
Ông kể hôm
ấy ông từ trại đi qua khỏi bìa rừng: “Tôi nhớ là tôi chỉ gom được khoảng nửa
lon Guigoz cơm cháy nhưng bẵng đi cả tháng sau, không còn thấy ba người này ra
nữa!”
“Sau đó,
nghe tin có người Võ Bị bị bắn chết, tôi nghĩ ngay đến Điền và hai người khóa
đàn em, chắc họ vượt ngục như cho tôi biết từ trước,” ông kể.
“Tôi nhớ
hôm sau, chúng tôi được gọi đi sớm. Tưởng 5 giờ sáng là vác gánh đi chợ, ai ngờ
lần này được lệnh đi chôn xác tù vượt ngục. Tới trước cổng làng, tôi lật tấm
chiếu phủ xác hai người, nhận ngay ra là Điền!”, ông kể tiếp.
Ông tâm
sự: “Là người Công Giáo, tôi làm dấu thánh giá phía đầu người bạn, rồi vuốt mắt
cho nó. Mắt Điền nhắm, tôi lấy tấm chiếu phủ xác người bạn tù trong khi dân
làng đứng xem. Họ cho sợi dây để buộc chiếu lại.”
“Hai người
khiêng một xác của người quá cố, chúng tôi đi qua dãy cầu tiêu được lập nên để
làm phân xanh, trước giao thông hào, rồi kiếm chỗ để chôn,” ông kể thêm.
Một người
đề nghị chôn chỗ đất cát để dễ đào, nhưng ông Trường không chịu.
Ông Nguyễn
Xuân Trường, chứng nhân về cái chết của người bạn tù Đỗ Văn Điền. (Hình: Nguyễn
Xuân Trường cung cấp)
“Chúng tôi
dừng và chọn chôn giữa hai cây to, phòng thân nhân họ sau này có cây làm cái
mốc, dễ tìm lại xác,” ông nói trong không khí nặng trĩu, dù mọi người đang ngồi
sân sau nhà, ngoài trời.
Sau đó ông
chuyển trại, gặp lại ông Kỉnh.
Câu chuyện
sau 40 năm do ông Trường kể lại làm bà Hường khóc òa, khiến mọi người không cầm
được nước mắt.
Ông
Trường, nước mắt long lanh, như nói với người bạn tù đã khuất: “Trước sự mất
mát này, Điền ơi, mày có linh thiêng, là bạn, mày dù ở nơi nào, tao cũng luôn
nhớ tới mày. Vợ mày nhờ tao vẽ bản đồ con đường đi tìm mày. Mai đây mày cũng sẽ
gặp tao. Tao mủi lòng, và đó là những lời tâm huyết. Trước mặt vợ mày, tao mong
bà ấy hãy để nhưng gì đã qua, qua đi.”
“Anh em
mình nâng ly, uống cho nó một ly đi!”, ông đề nghị.
Đoạn, ông
nhìn về bà Điền đang được vợ ông an ủi, ông nói: “Tôi xin đại diện anh em, chúc
chị bình an với cuộc sống hiện tại. Đừng bận tâm tìm kiếm nữa làm gì. Chính tôi
từng về đứng trước Bộ Tổng Tham Mưu ngày xưa mà còn không nhận ra. Khi xưa thăm
nuôi vợ tôi chỉ biết đường từ Sài Gòn đến bìa rừng, rồi phải mướn xe trâu, xe
be hay cán bộ giao liên chỉ đường mới gặp được tôi.”
Nghe xong
câu chuyện, ông Huỳnh Văn Đức góp ý: “Tôi nhớ có lần tôi về Việt Nam, bà Hường
nhờ tôi chở bà đi Bình Thuận tìm chồng. Lại nhớ khi xưa chúng tôi đợi xe lửa
chạy ngang, người dân đi cúng, có người đạp nguyên con heo xuống cho những
người tù chúng tôi.”
“Tìm được
gì thì tìm, nhưng theo tôi nếu Điền linh thiêng, nó sẽ giúp các con của chị
tìm, vì mình lớn tuổi, sức đâu mà lặn lội,” ông Đức nói.
Bà Bùi
Thiện Hường gặp gỡ các bạn cùng khóa của chồng tại nhà hàng Brodard, Fountain
Valley. (Hình: Linh Nguyễn/Người Việt)
Ông Huỳnh
Công Kỉnh khuyên: “Chị nên an phận, các cháu rồi sẽ tìm. Bây giờ, bạn bè là
niềm an ủi cho các cháu, Không tìm được đâu. Nếu chúng ta tin có thế giới siêu
hình, ngồi lại với nhau là quý. Nên coi đây là những người bạn thân của Điền.
Chị hãy quên đi. Bay nửa vòng trái đất qua đây để nghe chuyện thật rồi.”
“Tôi biết
mấy đứa con chị tha thiết tìm ba chúng nó những lần chị kể chúng nó nói ‘chúng
con thèm ba,’” ông Kỉnh nói thêm.
Bà Hường
sau khi nghe, sụt sùi nhưng vẫn cố gắng hỏi xem ông Trường có nhớ vị trí chôn
chồng bà hay không: “Cứ mỗi lần nghe tin anh ấy mất tích tôi cũng nghĩ là anh
ấy còn sống, cho dù anh ấy mất trí hay tật nguyền.”
“Hằng năm
tôi cứ lấy ngày sinh nhật anh ấy làm ngày giỗ cho anh,” bà Hường nói thêm.
Ông Trường
đề nghị: “Theo tôi, để gần chính xác, chị nên lấy cái mốc lần thăm nuôi cuối
cùng vào đầu năm 1977, ông ấy nhắn chị lên Kà Tum thăm ngày tháng nào, rồi cộng
thêm một tháng rưỡi, sau đó là ngày anh ấy mất. Nếu chị cho phép và các bạn
đồng ý, chúng tôi sẵn sàng làm giỗ cho Điền mỗi năm ở nhà tôi và cầu siêu cho
nó.”
Bà Bùi
Thiện Hường sau đó trở về Việt Nam, đem theo đoạn băng thu âm những lời kể của
một nhân chứng, một bạn tù.
“Tôi đã
mất anh thật rồi sao!”, bà thảng thốt nói sau khi nghe sự thật suốt 40 năm bà
kiếm tìm.
(Linh Nguyễn)